1.-O PALEOLÍTICO : CAZADORES E RECOLECTORES

A VIDA DO HOME NO PALEOLÍTICO

Nos primeiros tempos da prehistoria, o paleolitico (paleo: antigo, lithos: pedra) o home decatouse que traballando as pedras podía facer moitas ferramentas, armas e utensilios.

Ao principio servíalles calquera pedra máis ou menos afiada á que lle ataban un pau ou un óso e facían deste xeito as primeiras machadas, bifaces, choppers, raspadores... pero tamén fixeron outros tipos de instrumentos.

Máis adiante foron perfeccionando estes instrumentos e armas tallándoas (golpeándoas con outras máis duras)  para darlle a forma máis axeitada, amais de machadas, facían raspadores para quitarlle a pel os animais que cazaban; cestos e cestas de vimbio que ataban ou cosían cos tendóns ou nervios dos propios animais...

Aínda non coñecian a oleiría : traballar o barro para facer recipientes, pero empregaban outros materiais como cránios de animais, omóplatas, ... empregaban pedras que quentaban no lume e logo as botaban dentro destes recipientes para quentar a auga .

Estamos falando do homo ou mulier sapiens sapiens que foron desenvolvendo a súa intelixencia por mor do seu traballo, o que fixo que aumentara a súa capacidade cerebral.
Nas covas e abrigos nos que vivían fixeron diferentes pinturas dos animais que cazaban e escenas de caza ou recolección, por exemplo do mel das abellas.

Tamén facían esculturas de mulleres repoludas (chamadas "venus") que eran como deusas da fecundidade e outros gravados en ósos ou marfís dos animais...

Comezaron tamén a ter crenzas espirituais e probablemente facían ritos e cerimonias máxico-relixiosas.

Nesta época houbo un cambio climático e toda Europa arrefriouse e cubriuse de xeo e estes homes e mulleres tivoron que gorecerse en abrigos naturais ou covas  e entre  os penedos e bolos moi abundantes en Galicia.

Alimentábanse de carne de cervo e outros animais que cazaban xuntándose en grupos. Unhas veces cazábanos acurralándoos ou escorrentándoos cara aos despeñadeiros onde morrían ao caeren por eles.

Probablemente coñeceron o lume de casualidade, tal vez ao caer algún lóstrego durante unha tormenta... e aprenderon a facer lume frotando un pau contra un madeiro, ou facendo faíscas co pedernal e empregando escas (palla, fungos, ...) e así e como foron aprendendo a cociñar os alimentos, ou a afumalos para que así durasen máis e poder ter comida nas épocas de escasez. o lume tamén lles servía para se quentar, sobre todo nesta época tan fría ou para escorrentar aos animais.Toda Europa era como un enorme glaciar no que a vida resultaba moi difícil
Máis adiante as neves fóronse retirando cara ao norte e o clima fíxose máis suave  polo que a vida deixou de ser tan dura.
O home seguía recolectando: froitos e vexetais, máis aínda non coñecía a a agricultura nin a gandaría. Os que vivían preto da costa recollían: mexillóns, ameixas, nécoras, ...; e podían practicar a pesca.

A vida destes cazadores-recolectores, aínda que con menos frío, seguía a ser dura.

Andaban sempre dun lugar a outro, eran nomades sempre na procura do alimento e buscando aos rabaños dos animais que cazaban: cervos, cabras, coellos, aves, peixes, mariscos... Vivían en cabanas feitas,se cadra con peles, polas de arbores...

.

Dos animais non só aproveitaban a carne, tamén empregaban os ósos que lles servían de recipientes (cranios, omóplatas), para mangos ou armas (fémur, ...), adornos, bastóns de mando; tendóns e nervios para coser ou atar, as peles para se vestir...

(Todas as ilustracións pertencen á colección "A Nosa Historia" de Pepe Carreiro. Edicións A Nosa Terra)